Een sprinklerinstallatie verbruikt gemiddeld tussen de 60 en 115 liter water per minuut per actieve sprinklerkop, afhankelijk van het type systeem en de specifieke toepassing. Het totale waterverbruik hangt af van verschillende factoren zoals het aantal geactiveerde sprinklers, de sproeitijd en het type gebouw. Voor een standaard kantoorruimte rekenen we meestal met 4 tot 12 actieve sprinklers die gedurende 30 tot 90 minuten water afgeven, wat neerkomt op een totaal waterverbruik van ongeveer 7.200 tot 124.200 liter.
Wat bepaalt het waterverbruik van een sprinklerinstallatie?
Het waterverbruik van een sprinklerinstallatie wordt bepaald door meerdere factoren die je zorgvuldig moet overwegen bij het ontwerp van je brandbeveiliging systeem. Het type gebouw speelt een belangrijke rol, want een magazijn met hoge stellingen vereist meer water dan een kantoorruimte. De grootte van het te beveiligen oppervlak bepaalt hoeveel sprinklers je nodig hebt en dus ook het potentiële watergebruik.
De gevarenklasse van je ruimte heeft direct invloed op de benodigde waterafgifte. Ruimtes met brandbare vloeistoffen of kunststoffen vallen in een hogere gevarenklasse en vereisen meer water per vierkante meter. Ook de specifieke normen waaraan je installatie moet voldoen, zoals de NEN-EN 12845, schrijven minimale waterafgiftes voor.
Verschillende sprinklertypes hebben elk hun eigen waterafgifte. Standaard sprinklers geven ongeveer 60-80 liter per minuut af, terwijl ESFR-sprinklers (Early Suppression Fast Response) tot wel 200 liter per minuut kunnen afgeven. Quick response sprinklers reageren sneller maar gebruiken vaak minder water doordat ze de brand in een vroeger stadium bestrijden.
Hoeveel liter water gebruikt een sprinklerkop per minuut?
Een sprinklerkop gebruikt tussen de 60 en 115 liter water per minuut, maar dit varieert sterk per type en toepassing. Standaard sprinklers in kantoorgebouwen geven meestal rond de 60-80 liter per minuut af. Voor industriële toepassingen met hogere risico’s kunnen sprinklers tot 200 liter per minuut of meer afgeven.
De waterafgifte wordt bepaald door de K-factor van de sprinkler, een waarde die aangeeft hoeveel water er stroomt bij een bepaalde druk. Een sprinkler met K-factor 80 geeft bij 1 bar druk ongeveer 80 liter per minuut af. Bij hogere druk neemt de waterafgifte proportioneel toe volgens een vaste formule.
ESFR-sprinklers zijn ontworpen voor snelle blussing en hebben meestal K-factoren tussen 200 en 360. Deze sprinklers kunnen bij normale werkdruk tussen de 150 en 400 liter per minuut afgeven. Voor specifieke toepassingen zoals professionele sprinklerinstallaties in hoogbouwmagazijnen zijn deze hogere waterafgiftes noodzakelijk om de brand effectief te bestrijden.
Hoe bereken je de benodigde watervoorraad voor sprinklers?
De benodigde watervoorraad voor sprinklers bereken je door het aantal actieve sprinklers te vermenigvuldigen met hun waterafgifte en de vereiste sproeitijd. Voor een kantoorgebouw ga je meestal uit van 4 tot 12 gelijktijdig actieve sprinklers. Deze moeten gedurende 30 tot 90 minuten water kunnen leveren, afhankelijk van de gevarenklasse en lokale voorschriften.
Een praktisch rekenvoorbeeld: bij 8 actieve sprinklers met elk 80 liter per minuut waterafgifte en een sproeitijd van 60 minuten, heb je 38.400 liter water nodig. Dit is exclusief de watervoorziening voor brandslangen die vaak gelijktijdig gebruikt worden.
Hydraulische berekeningen volgens de NEN-EN 12845 normen bepalen precies hoeveel water je nodig hebt. Deze berekeningen houden rekening met drukverlies in leidingen, hoogteverschillen en de meest ongunstige sprinklerlocatie. Je moet ook rekening houden met een veiligheidsmarge en de capaciteit van je bluswatervoorziening.
Wat is het verschil in waterverbruik tussen nat en droog sprinklersysteem?
Het verschil in waterverbruik tussen natte en droge sprinklersystemen tijdens activering is minimaal, omdat beide systemen uiteindelijk dezelfde hoeveelheid water afgeven. Het belangrijkste verschil zit in de responstijd. Bij een nat systeem staat het water al in de leidingen en stroomt het direct uit de geactiveerde sprinkler. Een droog systeem moet eerst de lucht uit de leidingen verdrijven voordat het water kan stromen, wat ongeveer 60 seconden vertraging oplevert.
Deze vertraging bij droge systemen kan leiden tot iets meer waterverbruik omdat de brand meer tijd heeft om zich te ontwikkelen. In de praktijk betekent dit dat mogelijk meer sprinklers geactiveerd worden. De wateropslag en pompcapaciteit moeten voor beide systemen identiek gedimensioneerd zijn volgens de geldende normen.
Droge systemen worden vooral toegepast in ruimtes waar bevriezingsgevaar bestaat, zoals onverwarmde magazijnen of parkeergarages. Het systeem vereist extra onderhoud en controle van de luchtdruk, maar de brandbestrijdingscapaciteit blijft gelijk aan die van natte systemen.
Welke waterbesparende opties zijn er voor sprinklerinstallaties?
Waterbesparende opties voor sprinklerinstallaties combineren effectieve brandbestrijding met verminderd waterverbruik en minder waterschade. Waternevelsystemen zijn een innovatieve oplossing die tot wel 90% minder water gebruiken dan traditionele sprinklers. Deze systemen vernevelen het water in zeer kleine druppels, waardoor het koelend effect en de zuurstofverdringing efficiënter zijn.
Quick response sprinklers reageren sneller op hitte en activeren eerder, waardoor vaak minder sprinklers afgaan en het totale waterverbruik lager is. Deze sprinklers zijn vooral effectief in ruimtes met lichte brandbelasting zoals kantoren en hotels. Door de snellere reactie blijft de brand beperkt en is minder bluswater nodig.
Zoneregeling met intelligente detectiesystemen zorgt ervoor dat alleen sprinklers in de directe omgeving van de brand activeren. Moderne systemen kunnen zelfs de waterafgifte aanpassen aan de ernst van de brand. Voor specifieke toepassingen zijn er ook alternatieve blusmiddelen zoals gasblussystemen die helemaal geen water gebruiken, ideaal voor serverruimtes of archieven waar waterschade catastrofaal zou zijn.
Het kiezen van de juiste sprinklerinstallatie vereist een zorgvuldige afweging tussen veiligheid, waterverbruik en potentiële waterschade. Door moderne technologieën en slimme ontwerpen kun je een optimale balans vinden tussen effectieve brandbestrijding en watergebruik. Voor complexe situaties is het verstandig om professioneel advies in te winnen over de beste oplossing voor jouw specifieke situatie. Bij Masset helpen we je graag met het ontwerpen van een sprinklersysteem dat perfect aansluit bij jouw behoeften en de geldende regelgeving. Samen met andere brandveiligheidsmaatregelen zoals noodverlichting zorgen we voor een complete beveiliging van je pand.
